شعله ور شدن آتش جنگ و گفتگوهای صلح!

تحلیل

نویسنده – توفیق عظیمی

موارد اختلافی در مذاکرات دوحه در حال گسترش است و فاصله طولانی میان دیدگاه ها طرفین وجود دارد، چانه زنی ها نیز روی مسائل اختلاف برانگیز دو طرف توقف یافته است و طالبان گفته اند که آتش بس نمی کنند.

نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا زلمی خلیلزاد نیز گفته است تا زمانی که طرفین به یک توافق سیاسی دست نیابند طالبان آتش بس نخواهند کرد و امریکا تلاش خواهد کرد تا دو طرف را برای رسیدن به یک توافق سیاسی تشویق کند، در حال حاضر آنچه موانع دست یافتن به یک توافق سیاسی در مرحله نخست و آغاز مذاکرات رو در رو پنداشته میشود، از جانب طالبان بنیاد مذهبی آغاز مذاکرات و قرار گرفتن توافقنامه صلح این گروه با ایالات متحده آمریکا به عنوان محور این گفتگو ها میباشد که هر دو مورد از جانب هیات مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان رد شده است ولی آنچه قابل عطف و توجه است چرایی عدم توافق طالبان به آتش بس است.

آتش بس خواست مردم افغانستان، جامعه جهانی و دولت افغانستان می باشد زیرا این طرف ها متعقدند تا زمانی که آتش بس و یا حداقل کاهش خشونت ها انجام نشود با افزایش جنگ مذاکرات نتیجه قابل قبول خود را نخواهد داشت، با توجه به آنچه گفته شد میتوان به چند مورد اشاره کرد که بیانگر آن است که طالبان چرا به آتش بس توجه نمی کنند و تاکید بر ادامه جنگ دارند که در ذیل به آن پرداخته خواهد شد.

فقدان استدلال روی مسایل اختلافی 

خواسته های گروه طالبان از ابتداء مذاکرات و حتی قبل از آن خواسته های مبهم و غیر قابل استدلال برای خودشان بوده است بطور مثال؛ طالبان خواهان تغییر نظام و بازگشت امارت اند اما تاکنون نتوانسته اند مودل حکومتداری امارت را به تعریف بگیرند و از آن در محضر عام، رسانه ها و حتی در میز مذاکرات دفاع نمایند .

البته این تنها یک مورد آن است طالبان در تمامی خواسته های خود عین مشکل را دارند و برای فرار از این مشکل پرچست اسلامی بودن را به تمامی مسائل می زنند در حالی که هیچ خواسته خود را نمی توانند در محور دیدگاه های اسلامی بیان نمایند، طالبان از قرار گرفتن در محور بحث و استدلال روی مسایل اختلافی هراس فراوان دارند و از طرف حاضر نیستند تا آنچه به معنی واقعی و یک حقیقت تام در کشور وجود دارد را شناسایی و بپذیرند، بناءً میدانند که اگر بعد از آتش بس روی مسایل مختلف بحث و استدلال صورت بگیرد و اینها نتوانند با موج از انتقاد های مردم کشور و کشور های دیگر مقابله بکنند جایگاه خود را در پروسه صلح از دست خواهند داد بناءَ تلاش میکنند تا بوسیله جنگ تنها ابزار که در اختیار دارند خواسته های خود را تحمیل کنند.

پراکندگی صفوف جنگی و قطع امکانات مالی و لوژستیکی 

طالبان با آغاز و شدت یافتن پروسه صلح پیش از هر زمان دیگر به افزایش توانمندی نظامی خود پرداخته و صفوف جنگی خود را با امکانات مالی و لوژستیکی و سوق و اداره استحکام بخشیده اند و این را به مثابه دستاورد نظامی خود می پندارند، بناءَ به این نکته نیز توجه داشته اند در صورت که به آتش بس روی بی آورند حامیان این گروه برای این که جنگ توقف یافته و نیاز به کمک های مالی و لوژستیکی بیشتر ندارند حمایت های خود را از آنها محدود خواهند ساخت، مورد که طالبان پیش از هر مورد دیگر به آن نگران اند و آنها را به این فکر می اندازد در صورت که مذاکرات نتیجه ندهد ممکن این گروه نتوانند بار دیگر به این قدرت خود دست یابند و از طرف ادامه جنگ برای خیلی از فرماندهان نظامی و رهبران سیاسی این گروه منبع خوب درآمد پولی است بدین معنی که در آتش جنگ در کنار آن که پول های هنگفت از سوی حامیان خود بدست می آورند بازار تجارت مواد مخدر و اخاذی از شهروندان را نیز ادامه میدهند و برای خود پول های هنگفتی هزینه میکنند.

بناءً آتش بس برای فعلاً برای طالبان هیچ سودی ندارد و تلاش میکنند با استفاده از آن به سودجویی خود از این پروسه ادامه بدهند تا این که به یک توافق سیاسی دست یابند و آنچه در پی آن هستند با توافق سیاسی نیز آن را با خود داشته باشند.