رسانه ها و روند صلح بین الافغانی .

تحلیل

نویسنده – نیلوفر مستعد

رسانه های تصویری، صوتی و چاپی و در کل آزادی بیان و آزادی انتخاب از جمله دست آورد های مهم ۱۹ ساله حکومت افغانستان به همکاری جامعه جهانی به شمار می رود. 

۱۹ سال قبل زمانی که بنیاد یک افغانستان جدید با رویکرد نظام جمهوریت گذاشته شد رسانه های تصویری ، صوتی و چاپی به کلی وجود نداشت ، رژیم طالبان این بخش از نیاز مردم را کاملاً مهر عدم تایید گذاشته و آن را تخریب نموده بودند، تنها رسانه ای تصویری که آن زمان شروع به نشرات نمود تلویزیون ملی بود و به تعقیب رسانه های تصویری دیگر به شمول رسانه های چاپی و صوتی نیز فعال شد.

امروز افغانستان در این عرصه نسب به کشور های همسایه شمالی و خیلی از کشور های دیگر در جهان پیشی گرفته و توانسته است دها رسانه تصویری ، صوتی و چاپی داشته باشد تا این طور مردم را در تعین سرنوشت و تصمیم گیری های شان کمک ارزنده نمایند. امروز افغانستان به دها رسانه تصویری ، صوتی و چاپی دارد که همه روزه برای مردم افغانستان آنچه در این کشور و جهان میگذرد اطلاع رسانی نموده و ذهنیت مردم را نسبت به خیلی از مسائل اختلاف برانگیز باز ساخته و از سطح خشونت ها در جامه کاسته است.

اما از آنجایی که طالبان در زمان حکومت داری خود مانع رسانه ها بودند این مورد با آغاز مذاکرات در دوحه نگرانی رسانه ها و وزارت اطلاعات و فرهنگ را ببار آورده است تا مبادا این دستاورد ویژه مردم افغانستان به معامله گرفته شده و نابود شود. روی همین دلیل در مراسم که از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ برگزار شده بود مقامات این وزارت تاکید داشتند که جایگاه رسانه ها باید در مذاکرات صلح معلوم گردد. اما حالا سوال که مطرح میشود این است که اگر فعالیت رسانه ها در افغانستان در معادلات پروسه صلح محدود شود چی ضرر به رسانه ها و مردم افغانستان خواهد رسید.

۱- محدود شدن آزادی بیان: یکی از دستاوردهای نظام کنونی و مردم افغانستان در ۱۹ سال گذشته آزادی بیان است که مردم افغانستان توانسته است با توسل به آن بنیاد یک نظام مردم سالار را تقویت کنند و همینطور قبل از هر زمان دیگر در تعیین سرنوشت خود سهم بارز داشته باشند و اکنون از آن دفاع نمایند.

بناءً محدود ساختن رسانه ها میتواند به آزادی بیان صدمه بزرگ بزند در حالی که این حق مردم است تا اطلاع رسانی دقیق مستفید شوند و در کنار آن از مزایایی دیگر اجتماعی، اقتصادی و هنری رسانه های نیز بهره ببرند.

۲- صدمه به سکتور خصوصی: هم اکنون رسانه ها توانسته اند تعداد از شهروندان افغانستان را صاحب شغل سازند. چیزی که مردم افغانستان پیش از هر چیز دیگر نیاز ندارند. محدود شدن فعالیت های رسانه ها و یا نادیده گرفتن آنها می تواند تعداد خیلی از شهروندان افغانستان را بی شغل سازد که این طور بخش سکتور خصوصی و کارمندان رسانه ای صدمه جدی خواهند دید و دروازه های رسانه های اکثریت رسانه ها بسته خواهد شد و از طرف اعتبار نظام مردم سالار افغانستان در نزد جهانیان همچنان صدمه خواهد دید.

از طرف رسانه ها جز ارکان یک دولت مردم سالار اند و محدود کردن فعالیت آنها و یا نادیده گرفتن آنها در خیلی از موارد می تواند بنیاد های نظام های مردم سالار را صدمه زند، بناءً این وظیفه هیات مذاکره کننده دولت جمهوری اسلامی افغانستان است تا از این دست آورد ۱۹ ساله مردم افغانستان حراست نموده و اجازه ندهد تا طالبان آن را به باد فنا برده و مردم افغانستان را یکبار دیگر در تاریکی قرار بدهند. رسانه ها گوش و چشم مردم اند و باید از آن بطور جدی حمایت صورت بگیرد تا دستخوش معادلات پروسه صلح نشود.